KİŞİNEV : AVRUPA VE RUSYA KÜLTÜRÜNÜN KARIŞIMI
Avrupa’nın en küçük ülkelerinden birisi olan Moldova, dağılmadan önce SSCB topraklarına dahildi. Bugün içerisinde bağımsızlık ilan etmiş olan Transdinyester özerk bölgesi problemine rağmen Avrupa Birliği’ne girmek için kuyrukta bekliyor. 2030 yılında AB’ye girmeyi umuyorlar.
TİKA’nın düzenlediği sokak
Moldova’yı gezerken o kadar çok ironik durum yaşadım ki… Bir yerde Sovyet rejimi sırasında ülkeden sürülen Moldavalılar adına dikilmiş bir anıt, bir yerde Nazilerin işgali döneminde gettolarda yaşayan Yahudilerin ülkeden gönderilmesi ve soykırıma uğramasını hatırlatan anıt, bir yerde Osmanlı’ya karşı direniş anıtı, bir yerde Afgan Savaşı’nda hayatlarını kaybeden Moldovalılar için dikilmiş bir anıt, bir yerde Kahraman Sovyet Askeri Anıtı… Bu böyle sürüp gidiyor. Moldova’nın özerk bölgeleri olan Gagavuzya ve Transdinyester’deki anıtlar daha da ironik.
Yaklaşık 2,5 milyon nüfusu ile Moldova, SSCB’den ayrıldığından bu yana Avrupa’dan aldığı desteklerle fakirlik aşamasını geçmiş görünüyor. Hayat standardı bize yakın. Zamanında Türkiye’de çalışan Moldovalılar’ın çoğu ülkelerine dönmüş. Ülkenin tamamı Hristiyan, bunların da büyük bölümü Ortodoks Hristiyan.
İnsanlarının rahat tavırları dikkat çekici. Alkol, diğer eski SSCB ülkelerinde olduğu gibi oldukça yaygın. Ülkenin güvenli olduğu söylenmekte. Sanırım doğru, çünkü kaldığımız butik otele kapıdaki basit şifreyi tuşlayarak giriyorduk. İçeride akşam 18’den sonra hiçbir görevli bulunmuyor. Her şey bize emanetti. Buna rağmen Zafer Bayramı kutlamaları sırasında kalabalığa girerken rehberimiz bizi hırsızlığa karşı uyardı.
Stefan Cel Mare Parkı’nda dans eden halk
ŞEHRİN MERKEZİ
Stefan Cel Mare, Moldova’nın ulusal bir kahramanı. 1500’lü yıllarda Osmanlı’nın akınlarına karşı direniş göstermiş bir Boğdan prensi. Ancak Stefan Cel Mare’nin kılıcı Türkiye’de sergilenmekte. Demek ki sonuçta savaşı kaybetmiş ve kılıcını teslim etmek zorunda kalmış. Moldova ulusal kahramanının ismi, Kişinev’in en turistik caddesine verilmiş. Şehrin göbeğindeki parkın adı da Stefan Cel Mare Parkı. Parkın hemen girişine 1800’lü yıllarda oldukça büyük bir heykeli konulmuş.
Moldova’yı ziyaretimiz 9 Mayıs’a denk gelmişti. 9 Mayıs, tüm eski SSCB ülkelerinde zafer günü olarak kutlanmaya devam ediyor. Moldova da bu uygulamadan kendini muaf tutmamış. Malumunuz bu tarih SSCB’nin Almanya’yı II. Dünya Savaşı’nda teslim aldığı tarih. AB, aynı tarihi “Avrupa Birliği” günü olarak kutluyor. Moldova’da hem Avrupa yanlısı insanlar var, hem halen SSCB dönemine inancını yitirmeyen insanlar var. 9 Mayıs’ı artık kim ne için istiyorsa onun için kutluyor. Son derece güzel bir peyzaja sahip olan Stefan Cel Mare Parkı’nın içerisinde gezerken Moldovalıların halk danslarına tanık olduk. Parkın hemen önünde bulunan bir meydanda, 9 Mayıs nedeniyle hazırlanmış bir platformda, halk konserini izleme şansı bulduk. Meydanın başında inşa edilmiş Zafer Takı, Osmanlı’ya karşı direnişin sembolü olarak karşımıza çıktı.
Stefan Cel Mare Anıtı’nda Cahit Büyüktürk ile
Stefan Cel Mare Caddesi’nde birçok resmi kurum bulunmakta. Bunlar içerisinde Türkiye tarafından inşa ettirilen Cumhurbaşkanlığı da var. Ayrıca, Parlamento binası, birçok bakanlık binası, kiliseler, Opera ve Bale binası, Ulusal Tiyatro binası, üniversitelere ait bölümler v.b. bulunmakta.
Stefan Cel Mare Caddesi’nden ayrılarak Zafer Takı’ndan iç kısma doğru yürüdüğümüzde önümüze gelen parkın sonunda Nativity, diğer adıyla Metropolitan Katedrali karşımıza çıktı. Park da katedralin ismini almış ve peyzajı çok güzeldi. Bu katedral, şehrin en önemli ve turistik katedrali. Katedralin arka tarafındaki bir sokak, TİKA tarafından düzenlenmiş ve sokağın başına, “Türk Halkından Armağan” levhası konulmuş. Bu sokağın sonunda önümüze Kahraman Genç Leninistler Anıtı çıktı. Bu bölge İkinci Dünya Savaşı’ndan önce Yahudilerin kaldığı bir gettoymuş. Naziler, savaş sürecinde buradaki Yahudileri, kamplara göndermiş. Çoğundan daha sonra hiçbir haber alınamamış. Buraya bir de Yahudi Anıtı dikilmiş. 
Nativity/Metropolitan Katedrali önünde Moldovalı bir halk dansçısı ile
Devamı yarın…
