BATUM TARİHİ
Batum Yakın tarihi
Batum tarihindeki acı sayfalardan biri de 1924 yılında Sovyet yönetimine karşı Gürcistan’ın çeşitli bölgelerinde başlayan ayaklanma sırasında gelişen olaylardır. Batum’da Sovyet karşıtı çıkışlara katılan millî bağımsızlık hareketi üyelerine herhangi bir ön araştırma olmadan saldırıldı. 31 Ağustos 1924’de Sovyet karşıtları kurşuna dizildi. Öldürülenler arasında Batum İstihkam Birliği Komutanı olan General Giorgi Purtselidze de vardı. Gürcistan’ın Sovyetleşmesi sonrasında Acara bölgesine dini gerekçe ile özerklik statüsü verildi. Batumlular 1941-1945 yılları arasındaki İkinci Dünya Savaşı’na çeşitli cephelerde aktif olarak katıldı. Batum’dan savaşa çağrılan 12.258 askerden 4.728 kişi evine dönemedi. 1960-1980 yılları arasındaki şehir hayatı, Sovyet yaşamının ve onun karakteristik değerlerinin tipik örneğini teşkil ediyordu.
Batum’da Gürcü Edebiyatı
Zengin folklorik mirası olan Gürcistan’ın en çok yaşamsal anlamda tercih edelen Acara’nın başkenti Batum’da gezerken ünlü ve görkemli Devlet Tiyatrosu binası dikkatimi çekti. Binayı ziyaret ederken; Gürcistan edebiyatının çok okunan yazarları ve şairlerini anımsadım… Özellikle 1917 Sovyetler Birliği Devrimi’nde sonraki dönemlerin yazar ve şairleri, okullarda ve evlerde çok okunmaktadır… 19. yüzyılda Gürcü kültürünü temsil eden en önemli sanatçılar olarak; Nikoloz Baratashvili (şair), Alexander Orbeliani (yazar), Vakhtang Orbeliani (şair), Dimitri Kipiani (yazar), Grigol Orbeliani (şair), Ilia Chavchavadze (şair ve yazar), Akaki Tsereteli (şair), Alexander Kazbegi (yazar), Rapiel Eristavi (şair). Öteki ünlü Gürcü şairlerden bazıları şunlar: Mamiam Hutsurauli, Alio Kobalia, Ana Kalandadze, Bagrat Şinkuba, Barbare Corcadze, İlia Çavçavadze, Daniel Pipia, Dutu Megreli, Grigol Orbeliani, Gürcü Nusret, İİaşa Tandilava, İoane Şavteli, Nodar Calağonia, Otar Çiladze, Pridon Halvaşi, Vaja Pşavela, Şota Rustaveli, Galaktion Tabidze, Tamaz Çiladze, Tamri Phakadze, Akaki Tsereteli...
Gürcü Şiirinde ilginç bir betimleme ve şiirin yol öyküsü: Ünlü Gürcü şair Galaktion Tabidze’nin “Meri” adlı şiirini kime yazdığı Gürcü edebiyat çevrelerinde en çok konuşulan konulardan biri olmuştur. Bunun en önemli nedeni, şairin bu şiiri kime yazmış olduğunu söylememiş, hatta soranlara öfke bile duymuş olması olabilir. Galaktion Tabidze’nin bu şiiri, güzelliğiyle ünlü Gürcü Prenses Meri Şervaşidze-Eristavi’ye yazdığı bugün genel olarak kabul edilmektedir…
Gürcü Şair Galaktion Tabidze’den, gizli aşkı “Meri” için bir dörtlük:
“Mtatsminda Üzerindeki Ay”
“Gözlerim hiç bu geceki kadar güzel görmemişti ayı;
Sessizlikte sarılmış gecenin nefes kesici müziği.
Ay ışınları gölgeleri ince gümüş ışık ipliğiyle işliyor;
Ah, gözler hiç bu geceki kadar güzel görmemişti gökyüzünü…“
Öte yandan; 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılması ardından; bağımsızlığını ilan eden Gürcistan ve öteki Kafkas coğrafyasında bulunan halklar gibi Gürcüler de, Başkent Tiflis merkezli ve Acara Bölgesi’nin en büyük turizm merkezi olan Batum, Gürcistan’ın Türkiye’ye, batıya ve Karadeniz’e açılan bir dünya cenneti olarak, yeni konuklarını bekliyor… Batum’da her bütçeye ve her kültüre uygun konaklama, yemek ve eğlence yerleri bulunmaktadır. Cebinize ve çantanıza dikkat!..
Devamı haftaya…
