Geçen haftaki yazımızda Türk basketbolunun yüz akı kulüplerinden Anadolu Efes’i konu edinmiştik. Bu hafta da basketboldan devam ediyoruz. Bu kez konumuz yeteneği Türkiye sınırlarını aşan ve kariyerlerine basketbolun kalbi NBA’de devam eden Türk basketbolcularımız…
Bu yazıda NBA’e ilk giden, en çok forma giyen, en çok basket atan, şampiyonluk yaşayan, umduğunu bulamayan, hiç forma şansı bulamayan, hayal kırıklığı yaşayan ve yaşatan, sakatlığı ya da hastalığı nedeniyle “Rüya”sı yarıda kalan isimleri anlatacağız.
Yolu açan Mürsad Türkcan
“Ya bir yol aç ya yolan çekil” sözünün ilk kısmını Türk basketbolcular için geçerli kılan isim Mirsad Türkcan oldu. Anadolu Efes’te fırtınalar estirdiği bir dönemden sonra, 1998'de Houston Rockets tarafından ilk turda seçildi.
Mirsad’ın ABD’de çok uzun bir kariyeri olmasa da yolu açan ilk kişiydi ve tarihe “NBA’e giden ilk Türk basketbolcu” olarak geçti. New York Knicks ve Milwaukee Bucks’ta oynayan Mirsad, iki takımda toplam 17 maçta forma şansı buldu ve ancak 33 sayı kaydedebildi.
Rekorların sahibi Hidayet Türkoğlu
Mirsad Türkcan’dan bir yıl sonra 1999-2000 sezonunda NBA’da Türk basketbolu açısından “en”leri gerçekleştiren, bugünün Basketbol Federasyonu Başkanı Hidayet Türkoğlu’nun yolu ABD’ye uzandı.
Hido ya da Amerika’daki söylemiyle He-do, 1999-2000 sezonun sonunda Efes Pilsen'den Sacramento Kings'e transfer oldu. San Antonio Spurs’da bir yıl forma giydikten sonra, 2004 yılından 2009 yılına kadar Orlando Magic’de oynadı. 2008'de 19,5 sayı, 5,7 ribaund ve 5 asist ortalamasıyla en çok gelişme kaydeden oyuncu (MIP) ödülüne layık görüldü. 2009 yılında, takımıyla NBA finaline kadar ulaştı, ancak kaybettiler. 2009 yılı yazında Toronto Raptors takımıyla 5 yıllığına toplam 53 milyon dolarlık bir kontrat imzaladı, ancak 2010-11 NBA sezonunun başında Phoenix Suns takımına transfer olduktan kısa bir süre sonra Orlando Magic’e takas oldu.
Ara ara boşluklar olsa da 2000 yılından 2015 yılına kadar NBA’in aktif oyuncularından biri olan Türkoğlu 997 maçta top koşturdu. Hido, Türk basketbolcular açısından, 11 bin 22 sayı, 3 bin 971 ribaunt, 2 bin 832 asist ile kırılması güç bir rekoru elinde tutuyor.
Tek şampiyonluk yaşayan Mehmet Okur
Geldik NBA’de takımı ile şampiyonluk coşkusunu yaşayan tek isme. O isim Mehmet Okur.
2002’de kariyerine “Yeni dünya”da devam etmek üzere yola çıktı.
Okur 2001 NBA Seçmeleri'nde Detroit Pistons takımı tarafından 2. turda 38. sıradan da seçildi. 2002 yılında Detroit Pistons ile sözleşme imzaladı ve başarılarla dolu NBA kariyeri başlamış oldu. İlk sezonunda 9'u ilk beş olmak üzere 72 maçta forma giydi; maç başına 19 dakika, 6,9 sayı, 4,7 ribaund, 1,0 asist ortalamaları üretti ve takımıyla birlikte Doğu Konferansı Finalleri'nde mücadele etti.
İkinci sezonunda takımın en önemli oyuncularından biri oldu.Bu sezonu Detroit Pistons ile NBA Şampiyonu olarak tamamladı ve böylece dünyanın en önemli basketbol liginde şampiyonluk unvanına ulaşan ilk ve tek Türk oyuncu oldu. 2004-2005 sezonu başında 50 milyon dolar bedelle Utah Jazz ile 6 yıllık sözleşme imzaladı.
2007’de NBA All-Star kadrosuna da dahil edilen Okur, Indiana Pacers maçında 43 sayı atarak kariyer rekoru kırdı.
22 Aralık 2011'de 2015 ikinci draft hakkı karşılığında New Jersey Nets'e takas oldu. 15 Mart 2012'de Portland Trail Blazers'a takas edildi.
22 Mart 2012'de, NBA'de takas döneminin son gününde New Jersey Nets'ten Portland Trail Blazers'a takas edilen Mehmet Okur, yeni takımı tarafından serbest bırakıldı. Takım bulamayan Mehmet Okur, 8 Kasım 2012 tarihinde basketbolu bıraktığını açıkladı.
NBA’de 634 maça çıktı, 8 bin 561 sayı attı, 3 bin 971 ribaunt ve 2 bin 832 asist ile sayısal anlamda Hidayet’ten sonraki en başarılı basketbolcu oldu.
En hayal kırıklığı
Türkiye’de Fenerbahçe ve Efes Pilsen’de oynayan İbrahim Kutluay Yunanistan ‘ın AEK ve Panathinaikos takımlarında oynadıktan sonra 2003 yılında Türkiye’ye döndü ve Ülkerspor ile anlaştı. Daha dört senelik sözleşmesi olmasına rağmen ABD'de basketbol hayatını devam ettirmek gibi riskli bir karar aldı.
Çok geç sayılabilecek bir yaşta (ABD’ye gittiğinde 31 yaşındaydı) 2004 yılında Seattle SuperSonics ile sözleşme imzaladı. Ancak burada takım konusunda şansızlık yaşadı. Zaten fiziken bu lige uygun olup olmadığı tartışılırken gittiği takımda oynadığı pozisyonda takım için pek çok değişilmez ve değerli oyuncu vardı. Nitekim Ocak 2005 sonunda sözleşmesi feshedilene kadar sürekli takımın sakat listesinde ve yedek kulübesinde tutuldu. Bu dönem içinde sadece beş maçta oyuna girebildi ve toplam 12 dakika süre aldı. Hiç sayı atamayan Kutluay, 1 isabetsiz şut, 1 ribaunt ve 2 top kaybı istatistiğine sahip.
Bu 4 ünlü isimden sonra sırasıyla NBA’e Ersan İlyasova Semih, Erden Ömer Aşık, Shane Larkin, Furkan Aldemir gitme başarısı gösterdi.
En şansızı
Bu isimlerden Ömer Aşık’a ayrı bir parantez açmak gerekir.
2008 NBA seçmelerinde 2. tur 36. sıradan Portland Trail Blazers tarafından seçilen Ömer Aşık 2010-11 sezonu öncesinde Fenerbahçe'den ayrılarak NBA takımlarından Chicago Bulls ile anlaştı ve NBA’e adım attı. Ömer, iki yıllık Bulls kariyerinin ardından 2012 yılında Houston Rockets ile sözleşme imzaladı. 2014 yılında ise üç takım arasında gerçekleşen bir takas sonucu New Orleans Pelicans'a takas edildi.
4 yıl takımda kalan Ömer 1 Şubat 2018'de Chicago Bulls'a takas edildi.
2017'de maç için takımıyla Meksika'ya giden Aşık’a burada Crohn hastalığı teşhisi konuldu. 2018'de Bulls'a transfer olsa da yalnızca birkaç maça çıkabildi. 22 Eylül 2018'de Bulls, Ömer Aşık'ın kontratının sonlandırıldığını açıkladı.
"Turkish Hammer (Türk Çekici)", "The Sheikh (Şeyh)" ve "Asik and Destroy (Aşık ve Yok Et)" gibi lakapları bulunan Ömer hastalığı nedeniyle 32 yaşında basketbol kariyerini sonlandırmak zorunda kalarak NBA’e giden Türkler arasında en şanssız isim oldu.
Seçilip oynayamayanlar
Seçilip, sahaya çıkıp, başarılı olan ya da olamayanların yanı sıra, seçilen ama oynayamayanlar da var.
Cenk Akyol, Emir Preldzic, İzzet Türkyılmaz ve İlkan Karaman NBA’de seçilseler de hiçbir takımla anlaşamadı ve ülkeye geri döndüler.
Yeni jenerasyonun yıldızları
Şimdi günümüzün genç yıldızları NBA’de top koşturuyor ve Türkiye’nin adının duyulmasını sağlıyor.
Philadelphia 76ers’de Furkan Korkmaz, Cleveland Cavaliers’de Cedi Osman, Houston Rockets’te Alperen Şengün ve Miami Heat’te Ömer Faruk Yurtseven Türkiye’yi binlerce kilometre uzakta temsil ediyor. Ve gençlere hayallerine ulaşma umudu aşılıyor.
