Lefkoşa’da gezilecek yerler
Kumarcılar Hanı
Kıbrıs’ın coğrafi olarak stratejik öneme sahip olması kültürel ve mimari anlamda kendisine bir çok şey katmasını sağlamış. Hem ticari anlamda hem de dini anlamda uğrak bir nokta olan Lefkoşa’da Kumarcılar Hanı gibi 2 adet ayakta kalan Osmanlı kervansarayı bulunuyor. Bu iki yeri de Lefkoşa’da muhakkak görmelisiniz. Bu arada adada Osmanlıların 18 adet kervansaray inşa ettiği biliniyor.
Kumarcılar Hanı, Asmaaltı Meydanı’nda yer alıyor. Kesme taşlardan yapılan bu güzel hanın Zaman gazetesi sahibi Derviş Paşa’nın kardeşi Fuat Tüccarcıbaşı tarafından 18. yüzyılın ilk çeyreğinde yaptırıldığı düşünülüyor. Burası hem Osmanlı hem de Venedik mimarisinin izlerini taşıyor. Handa toplamda 56 oda var ve han iki kattan oluşuyor. Bir çok handa olduğu gibi üst kat uyumak için, alt kat ise hayvanların ahırı olarak kullanılıyormuş.
Biz gittiğimizde hanın içinde hediyelik eşya satan bir kaç yer vardı. Han restore edilmiş ve güzel bir görünüm kazanmış. Hanın çevresinde yine bolca kafe var. Dilerseniz buradaki yerlerde takılabilirsiniz. Ama benim önerim bir sonraki durak olan Büyük Han.
Büyük Han
Bir handan çıkıp diğer hana giriyoruz. Biz Büyük Han’ı daha çok sevdik hemen belirteyim. Burası oldukça görkemli bir yapı ve daha canlı bir atmosfere sahip. Han içinde güzel bir kafe/restoran var ve burada keyifli vakit geçirebiliyorsunuz. Kıbrıs’ın meşhur Şeftali Kebabını burada deneyebilirsiniz. Biz şeftali kebabı için farklı mekan seçtik bilginiz olsun.
Büyük Han tarihi ve mimari açıdan sadece Lefkoşa’nın değil, tüm Kıbrıs’ın en önemli Osmanlı-Türk eserlerinden biri. Han, Sultan Selim’in vakfının emriyle yaptırılmış. Han, Kumarcılar Hanı gibi Lefkoşa’nın geleneksel ticaret merkezi olan Asmaaltı Meydanı’nda yer alıyor.
Kıbrıs’ın en büyük kervansarayı olan Büyük Han, Bursa’da 1490 civarında inşa edilen Koza Hanı ile oldukça benzer yapıda. Han, başlangıçta ‘Yeni han’ olarak adlandırılıyormuş ve daha sonra ‘Alanyalılar Hanı’ olarak anılmış, ancak bu han ile 17. yüzyılda yakınlarda inşa edilen Kumarcılar Hanı arasındaki büyüklük karşılaştırması sonucunda Büyük Han olarak anılmış. Kare planlı, iki katlı Büyük Han 68 oda ve hanın dışına açılan 10 dükkândan oluşuyor. Hanın tam ortasında mermer payeler üzerinde bir Osmanlı mescidi ve altında şadırvan bulunuyor.
Büyük Han, 1990’ların sonunda ve 2000’lerin başında kapsamlı bir tadilattan geçmiş ve restore edilmiş. Lefkoşa gezilecek yerler listesinin yıldızlı yeri olan Büyük Han’ı muhakkak ziyaret etmelisiniz.
Bedesten (St. Nicholas Kilisesi)
Büyük Han’dan çıktıktan sonra Arasta Çarşısı olarak bilinen yerin içinden Bedestene ve etrafındaki diğer tarihi yerlere ulaşıyorsunuz. En başta dediğim gibi Lefkoşa’da gezilecek yerler Sur İçi bölgesinde yer alıyor ve birbirine oldukça yakın konumda. Bedesten, Lefkoşa’daki Selimiye Meydanı’nda yer alan ve Selimiye Camii ile Bandabulya (Pazar Yeri) arasında konumlanmış tarihi bir bina.
Bedesten (St. Nicholas Kilisesi), aslen 6. yüzyılda inşa edilmiş küçük bir Bizans kilisesiyken, Lüzinyanlar 14. yüzyılda gotik tarzda daha büyük bir kilise inşa etmişler. Daha sonra Venedik egemenliği yıllarında Ortodoks Metropolitan Kilisesi olmuş ve St. Nicholas Kilisesi olarak anılmaya başlanmış.
Bedestenin girişindeki taş işçiliği muazzam ötesi. Gerçek bir mimari şaheser. Bu giriş kapısına daha sonra İtalyan Rönesans mimarisinin unsurları ve St. Nicholas’ın küçük bir heykeli de eklenmiş. Bu işçilik Ayasofya Müzesi’nin batı girişindeki taş işçiliğine benziyormuş. Osmanlı Dönemi’nin ilk yıllarında kilise tekstil çarşısı olarak kullanılmış. Daha sonra da tahıl ambarı, un hali, genel pazar ve depo olarak çeşitli şekillerde kullanılmış. 20. yüzyılın başlarında da terkedilmiş.
Biz gittiğimizde Bedestenin sadece giriş kapısını görebildik. Çünkü kapsamlı bir restorasyon çalışması vardı. AB ve KKTC’nin EVKAF dini vakfı tarafından finanse edilen bütçe ile kapsamlı yenileme çalışması devam ediyor. Gittiğinizde açık olur mu bilemiyorum.
Devamı yarın…
