Sigara ile mücadeleye hemen her ülke savaş veriyor. Türkiye’de de sigaraya karşı alınan önlemlerin ve verilen savaşın başarılı olduğunu görmekteyiz. Özellikle bütçe açığını kapatmak, sigara içimini azaltmak için ard arda gelen zamlara rağmen sigara içenlerin sayısındaki artış endişe veriyor.
Konu ile ilgili gelişmelere göz attığımızda sigarasız hayatın ve verilen mücadelenin önemi bir kez daha ortaya çıkıyor.
Dünya Tütün Raporu'na göre, Türkiye tütün tüketiminin azaltılması için Dünya Sağlık Örgütü'nün tavsiyelerini tam olarak hayata geçiren birinci ülke konumuna yükseldi. Hemen her olumsuzluk konusunda önde giden ülkemizin hiç değilse sigara ile mücadelede birinci sırada olması hem önemli, hem de sevindiricidir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Dünya Tütün Raporu'nu Brezilya'nın başkenti Rio de Janeiro'da kamuoyuna sundu. Raporda Türkiye'nin tütün tüketiminin azaltılması için DSÖ'nün tavsiye ettiği tüm önlemleri tam olarak uygulayan birinci ülke olduğu belirtildi. Türkiye'nin ardından da Brezilya geliyor.
Tütünün sadece sigara şeklinde içilmediği, aynı zamanda çiğnenerek ya da buruna çekilerek tüketildiğine dikkat çekilen raporda, alınan önlemlere rağmen birçok kişi için tütünden vazgeçmenin güç olduğu vurgulandı.
Sigara içmeyenlerin korunması için dünya genelinde önlemlerin artırılmasına ve tütün ürünlerinin pahalandırılarak erişiminin zorlaştırılmasına rağmen her yıl 8 milyon insanın tütüne bağlı sağlık sorunları yüzünden öldüğü belirtildi.
Sağlık giderleri ve iş göremezlik raporları nedeniyle tütünün ekonomide yol açtığı kayıp ise 1 trilyon 400 milyar doları buluyor. Avrupa bölgesine ilişkin istatistiklere göre Gürcistan'da erkeklerin yüzde 57'si, Almanya'da yüzde 29'u, İzlanda'da da yüzde 15,3'ü sigara içiyor. DSÖ, tütünün yakmak yerine ısıtılarak tüketildiği elektronik sigara gibi ürünlerin de sağlığa zararlı olduğu konusunda uyardı.
Dünya Tütün Raporu'nda dünya genelinde her 10 kişiden 6'sının tütün tüketimine karşı en az önlemlerin alındığı ülkelerde yaşadığına dikkat çekildi. Dünyanın yaklaşık yarısının da tütün ürünlerinin paketlerinde caydırıcı fotoğrafların bulunduğu ülkelerde yaşadıkları belirtildi. DSÖ'ye göre dünyada sadece 2 milyar 400 milyon kişi tütün tüketimine son verilmesinin desteklendiği ülkelerde yaşıyor.
DSÖ, ülkelere sigarayı bırakmak isteyenlere destek amaçlı telefon ve online üzerinden danışmanlık hizmeti sağlanması, ayrıca nikotin tedavilerinin de mali olarak desteklenmesi önerisinde bulundu. DSÖ'nün verilerine göre tütün tüketenlerin sayısının toplam nüfustaki payı azaldı, ancak dünya nüfusundaki artış nedeniyle 1 milyar 100 milyonun sabit kaldığı belirtildi.
Rahmetli gazeteci ağabeyimiz Güngör Uras, sigara konusunda yazdığı bir yazıda “Halkımız sigaraya 40 milyar lira ödüyor” demişti.
Bu çok önemli bir rakamdır. Bu yazının yazılışı 2010 yılını kapsadığında böyle bir rakam ortaya çıkmış. Bugün nüfus artışına oranla bu rakamın çok daha yükseklere tırmandığını söyleyebiliriz.
Sigara konusunda Uras’ın yazdığı işte o yazı:
“Sigara vergileri geçen yıl sonu artırılmıştı. Dün gene artırıldı. Vergi artışı sonucu sigaranın satış fiyatının yükselmesine rağmen tüketim gerilemiyor. Sigaranın sağlığa zararını bilmeyen kalmadı. Hem sağlığa hem keseye zararını göze alanlar sigara tiryakiliğini sürdürüyor.
Sigara satışları adet olarak izleniyor. 2010 yılında bir yılda 93 milyon sigara satıldı. Satışlar 2013 yılında 91 milyona geriledikten sonra, 2014 yılında 94 milyon adede, 2015 yılında 103 milyon adede yükseldi.
2015 yılında iç piyasada satılan sigaraya ödenen para 39.6 milyar TL.
Sigara alışkanlığı önemli bir halk sağlığı sorunu. Önlenebilir hastalık ve ölüm sebeplerinin en önde gelenlerinden biri.
Sigara içme alışkanlığı geri ve gelişmekte olan ülkelerin sorunu. Günümüzde toplam tüketimin yüzde 80’i gelişmekte olan ülkelerde yapılıyor.
Dünyada 1.3 milyar kişi, ülkemizde ise 16 milyon kişi sigara içiyor.
Ülkemizde her yıl yaklaşık 100 bin kişi tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor.
Ülkemizde 15 ve üzeri yaştaki yetişkinlerin yüzde 27’si tütün ürünü kullanıyor.
Yüzde 41’i erkek.
15 yaş üstü erkeklerde tütün ürünü kullanma alışkanlığı yüzde 41, kadınlarda yüzde 13 oranında.
Türkiye’de sigara üreten 7 firma var.
Türkiye’deki sigara üreticisi firmaların kullandığı tütünün yüzde 14’ü yerli tütün, yüzde 86’sı yabancı tütün.
Tütün üretimi bizim köylümüzün önemli uğraş konusuydu. 2003 yılında 335 bin tütün üreticisi aile vardı. 2015 yılında üretici sayısı 55 bine geriledi.
Hükümetlerin sigara tüketimini aşağıya çekme çabalarına rağmen, sigara satışlarının azalmaması, artması üzücü.”
