Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduat hesaplarının cazibesini azaltmak için KKM'ye yüzde 15 zorunlu karşılık oranı uygulanmasına karar verdi. Bugünkü Resmi Gazete'de yayınlanan Kur Korumalı Mevduat zorunlu karşılık oranı piyasalarda nasıl bir etki yaratacak, Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduat zorunlu karşılık oranı kararıyla ne demek istedi, piyasalara ne mesaj verdi. Uzmanlara göre, Kur Korumalı Mevduat-KKM'ye getirilen yüzde 15'lik zorunlu karşılık oranının asıl amacı piyasadaki likiditeyi kısıtlamak ve KKM'ye olan ilgili azaltarak yatırımcıları TL bazlı mevduat hesaplarına yönlendirmek. Kısacası Merkez Bankası verdiği zorunlu karşılık kararı ile KKM döneminin bitişi için harekete geçti. Merkez Bankası bütçe yüküne neden olan Kur Korumalı Mevduat'ları bir anda kapatmak yerine, piyasa enstrümanlarını kullanma kararı aldı. Gelin Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduat zorunlu karşılık ne demek, sonuçları ne olacak? piyasalar açısından değerlendirelim.
MERKEZ BANKASI KKM ZORUNLU KARŞILIK ORANI KARARIYLA NE DEMEK İSTEDİ?
Bir bankacılık ürününe zorunlu karşılık oranı getirmek o ürünü bankalar için düşük karlı hale getirir. Bunun nedenini zorunlu karşılık ne demek? sorusuna yanıt vererek anlatalım. Zorunlu karşılık oranı, bankaların mevduat hesaplarına karşılık Merkez Bankası'na aktarmak zorunda oldukları nakit demek. Bu tanımla KKM'de bankalar KKM hesapları üzerinden aldıkları mevduat miktarının yüzde 15'ini Merkez Bankası'na göndermek zorunda. Zorunlu karşılık oranı yeni bir düzenleme değil. Yıllardır uygulanan zorunlu karşılık oranı bankaları iflasa karşı koruyan bir sistem. Bankaların iflası yada mali darboğaza girmesi durumunda hem mevduat sahiplerini hem de bankaların ekonomik yapısını korumak amacıyla uygulanan bir sistem. Para politikaları açısından ise bir sıkılaştırma yöntemi. Merkez Bankası, KKM'de zorunlu karşılık oranı getirerek bankaların elindeki likiditeyi azaltma yoluna gidiyor. Çünkü likidite bolluğu enflasyonu tetikleyen bir etken. Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduat'ta zorunlu karşılık oranı getirerek hem likidite sıkılaşması yaratıp enflasyonu dizginlemek istiyor hem de KKM'nin cazibesini bitererek hazine olan yükünü azaltmak istiyor. KKM'nin daha az cazip bir ürün haline gelmesi yatırımcıları TL mevduat hesaplarına yönlendirecek. Aynı zamanda bankalar da KKM müşterilerini başka ürünlere yönlendirerek yada KKM'de verdiği mevduat faiz oranını düşürürek zorunlu karşılık ödemekten kaçmak istiyor. Merkez Bankası'nın faiz oranlarını arttırması TL mevduat faizlerini de arttıracağından yatırımcılar için öncelikli yatırım aracı KKM değil TL mevduatları olması hedefleniyor. Öte yandan TL mevduatlarda 6 aydan uzun vadeli ürünlerde zorunlu karşılık sıfırlanarak TL mevduatlar yüksek cazibeli bankacılık ürünlerine dönüştürüldü.
3 AYDAN UZUN VADELİ KKM'LER DE ZORUNLU KARŞILIK SIFIRLANMIŞTI
Ocak ayında, 3 aydan uzun süreli KKM'lerde zorunlu karşılıklar sıfırlanmıştı. Zorunlu karşılıklar, 21 Temmuz hesaplama tarihi itibarıyla hesaplanacak yükümlülükler üzerinden 4 Ağustos'tan itibaren uygulanacak.
KUR KORUMALI MEVDUAT ZORUNLU KARŞILIK ORANI İÇİN UZMANLAR NE DEDİ?
Kur Korumalı Mevduat-KKM için uygulanan zorunlu karşılık oranı kararını değerlendiren TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat, 'KKM'yi orta vadede sönümlendirmeye çalışıyorlar' dedi. Murat şöyle devam etti:
"PPK faiz kararı sonrası hemen miktarsal sıkılaştırma adımları geldi. Kur korumalı mevduata zorunlu karşılık getirilmesiyle banka KKM yaptığı zaman daha fazla karşılık ayıracak. Zaten KKM’yi orta vadede sönümlendirmeye çalışılacaktı ilk hamle TL mevduata dönüşe yönelik uygulamayla atılmıştı. İkinci hedef de eş zamanlı olarak piyasadan likidite çekilmesi planlanıyor ve enflasyonist etkiyi azaltmaya çalışılıyor. Çünkü likidite fazlası yüksek enflasyon demek. Üçüncü olarak da piyasadan TL çektiğiniz zaman TL arzı azalacağı için TL’ye talep artabilir ve döviz kurlarındaki yükseliş törpülenebilir. Bu adımla Merkez Bankası miktarsal sıkılaştırma kapsamında KKM ödemeleri kaynaklı likidite fazlasını çekmeyi hedefliyor."
ZORUNLU KARŞILIK ORANI BANKALARIN KKM MALİYETLERİNİ ARTTIRDI
Piyasa uzmanları bu hamlenin KKM’nin bankalara maliyetini artıracağını belirtirken KKM mevduat faizlerinin gerileyebileceği ve cazibesinin azalacağını dile getirdi. PPK metninde kurulun, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin devamına karar verdiği belirtilerek küresel merkez bankalarının parasal sıkılaştırma süreçlerinin devam ettiği metne girdi. Piyasa uzmanları faiz artışının beklenenden az olmasının bu hafta satın alındığını ve döviz kurlarında bunun etkisinin oldukça ciddi gözlendiğini belirterek Merkez Bankası’nın bundan sonra da kademeli 200-300 baz puanlık artışlarla yoluna devam etmesini beklediklerini kaydetti.
