Koronavirüs ile mücadeleye başladığımız günden bugüne piyasalardaki yangın sönmüyor. Araya Ramazan ayının da girmesi ile neredeyse her ürün % 50 oranında artış gösterdi. Artışların bazı ürünlerde % 100'ü bile geçtiğini gözlemliyoruz. Bu artışların devam edeceğini de görmekteyiz. Özetle piyasalar yangın yerine dönmüş durumda.
Önlem alınıyor mu, sanmıyoruz. Alınıyor olsa bile piyasalarda mal bulunmamasını önlemek için önlemlerde gevşeme olabilir. Çünkü herhangi bir mala gelen zam öylesine kalıyor. Tüketici de buna alışıyor. Kaldı ki piyasalardaki yangının bu kadarla da sınırlı kalacağını sanmıyoruz. Gerekçe olarak da dolardaki artış öne sürülüyor.
Şurası bir gerçek:
Aldığınız bir ürünü, daha sonra aynı fiyata bulmanız neredeyse imkânsız. Bazı ürünlere aşırı olmasa bile ufaktan ufaktan zam yapılıyor. Bazı ürünlerin fiyası ise neredeyse % 500'lere bile tırmanabiliyor.
Geçenlerde Fatiha Altaylı da köşesinde "zam zam zam" başlıklı bir yazı kaleme almış. Yazımı ilgilendirdiği için Altaylı'nın yazısının bu kısmını sizlerle paylaşmak istedik:
"Korona nedeniyle alınan önlemler marketleri ve dükkânları vurunca, Amazon özellikle sağlık ürünleri ile gıda ve günlük tüketim ürünlerinin fiyatlarına fahiş zamlar yapmış.
Gıdada ve temizlik malzemelerinde yer yer yüzde 200'ü bulan zamlar.
Şimdi soruşturuluyormuş ve muhtemelen çok çok büyük bir ceza alacak.
Peki, bizde durum ne?
Evin alışverişini düzenli olarak yapan biri olarak söyleyeyim "farksız".
Sadece e-ticarette değil, normal market alışverişlerinde de herkesin gördüğü bir şey var.
Özellikle "gıda fiyatlarında" aynen 2018 yazındaki dolar krizi günlerinde yaşadığımıza benzer fahiş fiyat artışları.
Tecrit günleri başladığından beri her hafta bir gün çıkıp evin alışverişini yapıyorum.
4 hafta içinde bazı ürünlerde yüzde 50'yi aşan fiyat artışları var.
Hemen hemen aynı şeyleri aldığım filedeki ortalama artış ise yüzde 40 civarı.
Sorduğum zaman "Abi dolar artışını yansıtıyorlar" yanıtını alıyorum.
İyi de dolar yüzde 10 arttı 1 ayda. Fiyatlar yüzde 30.
Üstelik de bazı ürünlerin dolarla ne ilgisi var!
Akaryakıt artar akaryakıt artışı yansır, dolar artar dolar artışı yansır.
Dolar düşer hiçbir şey fiyatlara yansımaz.
Akaryakıt düşer yine fiyatlara yansımaz.
Corona günlerinde üretim ve iletimdeki bazı zorluklar nedeniyle fiyat artışları bir noktaya kadar kabul dilebilir ama bu kadarı değil.
Bu işle mücadele etmesi gereken beylere gelince.
Herhalde yakın zamanda seçim falan yok diye izlemekle yetiniyorlar.
Seçim falan olsaydı, marketlerde polis görmeye başlardık."
Söylemek istediğimiz şu:
Bizi yönetenler "Piyasalarda her türlü mal bulunsun ama zamlanırsa zamlansın" anlayışı ile mi hareket ediyor? Korona’lı günleri atlatabilmemiz için mi gevşek hareket ediliyor? Bunları da kısa zaman sonra öğreneceğiz.
Çünkü herhangi bir ürüne gelen zam geldiği ile kalıyor. Tüketici de buna alışıyor. Piyasalardaki dengesizliğin sürdüğünü de görmekteyiz.
Bir başka ayrıntı:
Koronalı günleri atlattığımız zaman da piyasalardaki dengesizliğin sürebileceğini gözlemliyoruz. Bizi yönetenlerin bu durumu görüp, şimdiden önlemlerin almalarını bekliyoruz.
Bir de şu var:
Koronalı günleri eninde sonunda atlatacağız. Beklediğimiz düzlüğe çıkacağız. Ancak, bugünlerde hemen her ürüne gelen zamlara da alışmış olacağız. Endişe, bu zamlara yenileri eklenir mi? Eğer, endişe ettiğimiz gibi olursa piyasalardaki yangını söndürmek de öyle kolay olmayacaktır.
