Uzuncaburç Karız Su Kanalı
TRT Belgesel Kanal için çektiğim, “Anadolu Su Medeniyeti” belgeselinden: “Ben Hamza Şimşek. Uzuncaburç doğumluyum. Uzuncaburç’ta oturuyorum. Gönüllü turizmciyim, rehberlik yapıyorum. Şu anda bulunduğumuz Aksuvat Su Kanalıdır. Tabii ki, bu Aksuvat su kanalının Lamas Deresi’nin gözesinden çıkıp, bu gördüğümüz kanal boyunca Uzuncaburç Antik Kentine gitmektedir. Uzuncaburç’ta yaşayan biz, Yörüküz. Buralarda keçi otlattığımız için, bu yöreyi çok iyi biliyoruz. Uzun senemiz burada geçti. Ve kanalın bazı yerleri 50 cm genişliğinde, 1m yüksekliğinde. Bazı yerlerde 50 metreye kadar derin olduğu yerleri gördük. Görüyoruz ve orada kuyu şeklinde, annemin ve babamın dediklerine göre, bu su kendi cazibesine göre akarlarmış.”
“İşte bulunduğumuz yerde, dağın bir ucundan girip, öbür ucundan burdaki görülen gibi çıkıyor. Ve suyun cazibesine ayarlanıyormuş. Ve Uzuncaburç’taki bir tarihi çeşmenin üzerindeki yazıtta diyor ki; kanal boyunun 115 km olduğu yazıyor. 1954’lerde Uzuncaburç halkı tarafından, civar köylerden de su, kanal boyundaki köy halkı tarafından da imece şeklinde çalışma yapılmış ve onarılmış. bu 1979’a kadar akıyordu, tabii biz daha o zaman ilkokulda okuduğumuz için, o akan yer Büyükburç kalesinin yanında kanalda görüyorduk. Ve biz de aynı zamanda hayvan da güttüğümüz için, hayvan otlattığımız için, suyu net görüyorduk. Ondan sonra da kanallar dağıldı, bozuldu, harap olsu ve şu anda su akmıyor…” dedi. Karız; yeraltı su kanalı sistemidir. Kar izi, yeraltı su yolu demektir. Bazı yerlerde; kehriz, keriz, ganat, uyun, aflaj denmektedir…
Akdeniz’in altın gerdanlığı, sırdaş aşkların burcu Kızkalesi, Tarihi Sarnıç, Antikkent ve Uzuncaburç Karızları beni çağırıyor. Silifke Taşucu limanından İsrail’e kalkan gemilerin siren sesi, içimizi acıtıyor. Silifke Belediyesi’nin; “Silifke’nin tanıtıma gereksinimi yok” diyen bazı kibirli yöneticilerin tavrına karşın; Dil bayrağımız Öztürkçe’nin yaşatıldığı Pozitifköy ve Gülnarlı dostlar tercihim oldu. Ayrıca, Gülnarlı Gök ailesine ve Atatohumbank kurucusu Nardane Hocaya selam olsun…
Pozitifköy Türkmen otağında, Kam-Anaerkil kültür izinde; döne döne, yan yana, yana yana, semada semah dönülen, Şaman Yörük dansı ile sipsi-kaval eşliğinde bozlak çığırmanın-ünlemenin, çam oluklu pınar gözesi başında, Göksu Irmağı gibi aziz olmanın ve mavi bulutlar üzerinde, göğe yükselmenin tam zamanı-Kam zamanı, yeniden…
Pozitifköy’ü ziyarete gelen konuk çocukların oyuncağı olan toprağın ve tohumların temizlik işçisi solucanlar, tam bir doğa dostu. 19 kara kıl çadırdan oluşan otağ evlerin hepsinin adı, bir ağaç ismi. Anfitiyatro, çocuk oyun alanı, kültür sanat bölümleri, mutfak, lokanta ve açık alandaki salıncaklarda çocuklar uçuyordu…
En çok da; çocukların ellerine alıp solucanla oynamaları, heyecan vericiydi. 2020’de çıkan büyük orman yangınında kavrulan ve yalnızca ölü gövdesi kalan asırlık çam ağacının son dileği ve son mektubu, konuk çocukları oldukça duygulandırdı… Ve Silifke Taşucu ilköğretim okulu 2. sınıf öğrencileri ve öğretmenleri, hep bir ağızdan, yüksek sesle, doğayı koruyacaklarına söz verip, and içtiler…
Pozitifköy’ün ev sahibi “Emekli” adındaki sarı kedi, “Kutup” adındaki beyaz köpek, kınalı keklik, kara keçiler, oğlaklar, tavuklar ve öteki yabanıl börtü böcek, Torosların eteğinde hep birlikte uyum içinde yaşıyorlar. Pozitifköy perma-kültür atölyesi kurucusu, Atatohum Bank gönüllüsü ve gıda emperyalizmin Anadolu topraklarındaki kirli oyunların farkında olan, konuklara yerli malı bilincini veren-paylaşan güzel insana, bu gün çocukların ruhlarına doğa sevgisini aşılayan Hüseyin Duman’a teşekkür borçluyuz. Her şeye karşın, biz varız... Tükenmeyiz. Anka kuşu olur, yeniden doğarız küllerimizden... Pozitifköy’ün emektar çalışanlarına selam olsun… “Silifke’nin Yoğurdu”ndan sonra; “Silifke’nin rüzgarından yatamaz oldum” türküsüne esin kaynağı olan, Pozitifköy’de sabaha dek, poyraz yeli esen o uykusuz geceyi unutamadım…
Devamı haftaya…