Bu yazıyı içim kan ağlayarak yazıyorum. Paramızın nasıl ‘’hiç’’ olduğunun kısacık özetini içeriyor bu yazı. Bakın aşağıdaki tabloda 1 Ocak 2009 yılında basılan madeni paralarımızın özellikleri var.
2,2 gram gelen bir kuruşumuzun 455 adedi 1000 gr yapıyor yani 1 Kg. %70 bakır + %30 çinkodan oluşan metale ‘’pirinç’’ diyoruz. Evinizdeki muslukların metali kısacası. 1 Kg pirinç hurdasının fiyatı 88 TL.
455 adet 1 kuruşu toplayıp hurdacıya götürdüğünüzde hurdacı 88 TL ye sizden bir kilo kuruşunuzu satın alıyor. Yani 1 kuruşunuzu sizden 19 kuruşa satın alıyor.
Para bastığınız metalin hurda değeri bile para değerinin kat ve kat üzerine çıktı. Basımda kullanılan metal plakaların kilo fiyatları ise 135 TL civarında.
1 kuruş basmak için sadece kullanacağınız metale 29 kuruş ödüyorsunuz. Basım, fire ve diğer maliyetler dahil de değil bu miktara.
Aynı hesabı 50 kuruş için yaparsak; 1000 Gr / 6.8 = 147 adet 50 kuruş yapıyor. 1 kilo 50 kuruşun parasal değeri 73,5 TL.
1 Kg pirinç hurdası ise 88 TL. 50 kuruşlarınızı biriktirip hurda olarak satarsanız parasal değeri 73,5 lira olan 147 adet 50 kuruşunuzu hurdaya 88 liraya satabilirsiniz.
1 Kuruş tedavülden kalktığı için aynı hesaplamayı 5 Kuruş için yaparsak eğer 1 Kg gelen 345 adet 5 Kuruşun parasal değeri 17 TL civarında. 5 Kuruşun 1 Kg fiyatı ise 88 TL.
Belki daha iyi anlaşılır bu örnekle; 100.000 Türk lirasını 1 kuruş olarak hurdacıya götürüp satsaydık 1.900.000 TL paramız olacaktı.
Bu yazının sonuna baktıkça içimiz yansın diye şu anda dolaşımda olan madeni paralarımızın dökümünü koyuyorum. İstediğiniz madeni paranın hesaplamasını yapabilirsiniz. Hurda değeri bu metallerin 88 TL/Kg’dır.
Bu araştırmayı yaparken rastladım. Genç Türkiye Cumhuriyeti 1934 yılından 1952 yılına kadar GÜMÜŞTEN ve ALTINDAN 1 Türk lirası basmış ve kullanmış.