Sanskritçe Ruh ve Can kelimelerinden türemiş olan bir kavramdan bahsedeceğim bugün. Nefes almak, nefes vermek, nefes…

Birçok lisanda yaşamak için ihtiyaç duyulan en temel enerji,yaşam enerjisi, yaşam gibi kelimelerle özdeşleşmiş bir kavramdan bahsediyoruz. Nefes…

Nefes alırken vücudumuza ihtiyacı olan oksijeni alır, nefes verirken vücudumuzdaki karbondioksiti atarız. Yaşayabilmemiz için sürdürdüğümüz en temel aktivitemizdir. Peki yeterli ve doğru nefes alabiliyor muyuz?

Lewis D.  Nefes almayı, soluk alıp vermeden ibaret olarak görmeyi ne bulursak yemeye benzetmiştir. Sebebini ise şuna dayandırmıştır; Bildiğiniz gibi yediğimiz yemeğin çeşidi, miktarı, sağlıklı olup olmayışı hayatımızı etkiliyor. Doğru nefes alıp vermek de yaşam kalitemizi, sağlığımızı, hayatımızı, kişisel gelişimimizi hatta ileri gidiyorum hayat deneyimlerimizi etkiliyor. Doğru nefes alıp vermenin fiziksel ve zihinsel olarak kanıtlanmış faydalarıyla ilgili sayısız makale, yayın bulabilirsiniz.

Geçtiğimiz yıllarda farklı meditasyon deneyimleri yaşamak için çok değerli bir hocamızdan eğitim almıştım. Sonrasında nefes terapisi de almaya karar verdim. Nitekim aldım da. Hayatımda kendime verebileceğim en güzel hediyelerden biriydi. Hiç beklemediğim bir şeyle karşılaştım. Hocam ilk çalışmamızda 1 dakika içinde nefes alış verişlerimi saymamı istedi. 1 dakika içinde yirmi küsür nefes alıp vermişim. (Normal 11-12) Meditasyonla bu kadar iç içe olup, diyafram nefesini bilip, doğru nefes alamadığımı öğrendiğimde çok şaşırmıştım. Sonrasında çevremdeki insanlarla aynı yöntemi denediğimde birçoğunun doğru nefes almadığını farkettim. Dilerseniz şimdi hemen kendiniz de 1 dakika tutup ufak bir deneme yapabilirsiniz.

Doğru ve sağlıklı nefes almak için, gündelik hayatımızda fiziksel aktivite yapmadığımız (konuşma,spor,yemek yeme vs.) zamanlarda burnumuzdan nefes alıp vermemiz gerekiyor. Ve tabiki diyafram kasımızı aktif kullanmamız. Diyafram kasımız ciğerimizin altında yapışık bulunan bir kas olup, akciğerlerimizin bire bir buçuk oranında genişlemesini ve hava dolmasını sağlıyor. Nefes alıp verirken bu kası aktif çalıştırmamız, böylece ciğerlerimize ve vücudumuza giren oksijen kapasitesini arttırmamız gerekiyor. Bu nefes alma modeline alt veya karın solunumu, diyafram nefesi de deniyor.

Eğer daha önce diyafram kasınızı çalıştırmadıysanız veya çalışması için egzersiz yapmadıysanız muhtemelen kullanamıyorsunuz demektir. Gelin birlikte küçük bir egzersiz yapalım.

Oturabilir ya da yere sırt üstü uzanabilirsiniz.

İlk olarak dilinizi ateş noktası dediğimiz iki dişimizin arkasına koyun.

Burnunuzdan soluk alarak karnınızı şişirmeye çalışın.

Göğüsten soluk almamaya çalışın. (Yapamıyorum diyorsanız bile imgeleyin zamanla olacaktır.)

Nefesinizi karnınızı (sanki sırtınıza yapışacakmış gibi) içinize çekerek burnunuzdan gönderin.

Karnınızı izleyin.

Biraz başınız dönebilir, mideniz bulanabilir hemen kalkmayın.

Bu egzersizi yaparken nefes alıp verme süreniz önemli. Nefesinizi alırken içinizden dörde kadar saymanızı ve nefesinizi tutmadan sekize kadar sayarak burnunuzdan göndermenizi tavsiye ediyorum. Aldığımız nefesin iki katını vermemiz bir diğer önemli nokta. Nefes alırken değil fakat verirken daha çok zorlandığınızı göreceksiniz.

Bu uyguladığımız nefes modeline diyafram nefesi diyoruz. Sabah 10, akşam 10 tane yapmanız bile nefesinizi düzene sokmaya, günlük stresinizi azaltmaya yardımcı olacaktır.

Dünyaya geldiğimiz an itibariyle diyafram nefesi alırız. Hepimizin dikkatini çekmiştir. Bebeklerin nefes alırken karnı inip çıkar. Sonrasında hayatı deneyimlerken çoğumuz aslında bebekken bildiğimiz ve deneyimlediğimiz bu davranışı unutmuş oluruz. Büyümeye başlarız ve korku, acı,endişe biriktiririz. Biriktirdikçe nefesimizi tutmaya, düzensiz, hızlı ve kısıtlı nefes almaya başlarız ya da geçirdiğimiz fiziksel rahatsızlıklar yüzünden doğru nefes alamayız. Doğru nefes alıp almamız dikkatimizi fiziksel bir problem yaşamadığımız sürece çekmez. Çünkü nefes almayı rutin olarak görüp, önemsemeyiz. Fakat daha sağlıklı meditasyon yapmak, uyumak, düşünmek, spor yapmak, şarkı söylemek kısacası yaşamak istiyorsak doğru nefes almayı öğrenmemiz gerekiyor. Çünkü doğru nefes almak kadar güzel başka bir beden zihin egzersizi daha yok.

Thich Nhat Hanh ne kadar doğru ve güzel söylemiş;

“Duygular rüzgarlı bir gökyüzünde bulutlar gibi gelir ve gider. Bilinçli nefes almak benim dayanağımdır. Zihninizi bedeninize getirmek için derin nefes alın.”