Kartlar Yeniden Dağıtılırken
Trump, koltuğa hızlı oturdu ve bugünlerde 7 Müslüman ülke vatandaşına koyduğu ABD'ye giriş yasağıyla konuşuluyor. Trump, geçtiğimiz pazar Putin ile bir telefon görüşmesi yaptı. Kremlin, görüşmeyi "Trump ile Putin, bir dizi küresel konu hakkında olumlu görüşmelerde bulundu" sözleriyle duyurdu. Kremlin'in açıklamasında "Trump ile Putin'in 'birbirlerine eşit' olarak ilişkileri geliştirme ve karşılıklı kazanç temeli üzerinde devam etmesi konusunda anlaştı" ifadesini kullandı.
İki liderin görüşmesinin ana eksenini Ortadoğu ve bölge ülkelerinin oluşturduğunu söylemeye gerek yok sanırım.
Astana zirvesinden çıkan "Suriye'ye yeni anayasa ve Kürtlere özerk bölge" konusu da mutlaka bu telefon görüşmesinde gündeme geldi. Bugüne kadar ne ABD, ne Rusya, ne Suriye cephesinden "yeni anayasa" ile ilgili olumsuz tepki gelmedi. Türkiye'den de...
* * *
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşme sonrası Kremlin'den açıklama yapıldı. Açıklamada, Trump ile Putin'in 'birbirine eşit' olarak ilişkileri geliştirme konusunda anlaştıkları belirtildi. Trump ile Putin, İran'ın nükleer meselesi, Ukrayna sorunu ve İsrail-Filistin çatışması da dahil olmak üzere bir dizi küresel konu hakkında 'olumlu' görüşmede bulunduklarını bildirildi.
Sputnik'te yer alan habere göre Kremlin, Trump ile Putin'in Suriye'de IŞİD'e karşı işbirliği oluşturacaklarını vurguladı: "Her iki taraf da Rus-Amerikan ilişkilerinin eşitler seviyesinde, karşılıklı kazanç temeli üzerinde, yapıcı bir zeminde gelişmesi için işbirliğe istekli olduğunu beyan etti." İki lider ilk teması Trump'ın seçimleri kazanmasının ardından, geçen yılın kasım ayında kısa süren bir telefon görüşmesi çerçevesinde gerçekleştirmişti. Liderler, söz konusu görüşmede ABD ile Rusya arası ilişkilerin normalleşmesi yönündeki niyetlerini beyan etmişti.
* * *
Trump, Suudi Kral Selman'la da bir telefon görüşmesi yaptı 3 gün önce. İki lider, Suriye ve Yemen'de güvenli bölgeler oluşturulması konusunda mutabık kalmış. Beyaz Saray, Trump ile Kral Selman arasındaki telefon görüşmesinde iki ülke arasındaki uzun soluklu dostluğun ve "stratejik ortaklığın" altının çizildiğini ve birlikte hareket etme konusunda uzlaşıldığını açıkladı. Beyaz Saray, Trump ile Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid arasında da bir telefon görüşmesi yapıldığını, güvenli bölge konusunda uzlaşma sağlandığını da açıkladı.
Ankara ile benzer bir görüşme yapıldı mı bilmiyoruz henüz.
* * *
Ortadoğu ve Suriye konusunda bugüne kadar bildiğimiz ne varsa bir kenara bırakıp, yeni durumu anlamaya çalışalım.
ABD, Büyük Ortadoğu Projesi'nin önemli bölümünü gerçekleştirdi. Irak'ı ana hatlarıyla şekillendirdi, Libya'yı iç savaşa sürükleyip, Arapların "güçlü bir Kaddafi" etrafında toplanma ihtimalini sıfırladı. Bölgenin yeraltı kaynaklarının önemli bölümünü ele geçirdi.
Rusya'nın "yeraltı kaynağı" gibi bir derdi yok. Moskova, Obama ile Putin'in kadeh tokuşturmasının ardından Suriye'deki askeri üslerini ve lojistik merkezlerini garanti altına aldı, Akdeniz kıyısına yerleşti.
İran, ABD ile nükleer anlaşma imzaladıktan sonra atağa kalkarak, Esad'ın askeri olarak da yanında yer aldı. Rusya'nın hava, İran'ın kara güçleri Şam'ı kurtardı.
Suriye PKK'sı, Astana zirvesine katılmadı ama bu zirvenin en büyük kazananı oldu adeta. ABD'nin Suriye PKK'sına (PYD) yeni zırhlı araçlar verdiğini, Pentagon da doğruladı. "Suriye Kürdistanı" olarak adlandırılan bölge, yeni kurulan hava savunma sistemleriyle garanti altına alınıyor. ABD, "kara gücü" haline getirdiği Suriye PKK'sına "hava gücü" desteği de vererek yeni bir ordu oluşturuyor bölgede.
PKK'nın lider kadrosunun ve HPG'nin önemli güçlerinin Kandil'den Şengal'e, oradan da "Suriye Kürdistanı" denilen bölgeye taşındığı da bölgeden gelen haberler arasında.
Bölgede "cihatçı muhalif gruplar" olarak adlandırılan ve ABD, Rusya, İran ve Şam'ın "terör örgütü" olarak gördüğü cephede de yeni döneme ciddi bir hazırlık var. Örgütler yeniden yapılanıyor ve cepheler yeniden şekillendiriliyor.
Bunun ayrıntılarını da yarın anlatalım...