Mesafeli satış sözleşmesi, internet üzerinden yapılan e-ticaret sözleşmelerini de kapsamına alan, e-ticaret sözleşmelerinden daha geniş, telefon, faks, mesaj vs. uzaktan iletişim araçlarıyla da taraflar bir araya gelmeksizin kurulabilen sözleşmelerdir.

Mesfeli satış sözleşmelerinin bir tarafı tüketicidir, bu sebeple bu sözleşme türü Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında tüketicileri koruyucu hükümlerle beraber düzenlenmiştir.

Satıcı ve sağlayıcının sözleşmenin kurulmasından önce tüketiciye ön bilgilendirme yapmış olmalıdır. Ö bilgilendirme kapsamında tüketiciye yapılması gereken bilgilendirmeler: Mal ve hizmetin temel nitelikleri, satıcı ve sağlayıcının adı soyadı, firma ise ticari ünvanı, mersis numarası, iletişim bilgileri, satılan mal veya hizmetin vergilerle beraber toplam maliyeti, nakliye bedeli, cayma hakkının olduğu, cayma hakkını kullanma süresi, usulü ve iade için taşıyıcıya ait bilgiler, cayma bildiriminin yapılacağı iletişim bilgileri, cayma hakkını hangi hallerde kullanamayacağı, uyuşmazlık halinde tüketicilerin Tüketici Mahkemeleri veya Tüketici Hakem Heyetlerine başvurabileceklerine dair bilgilendirmelerdir.

Satıcı veya sağlayıcı ön bilgilendirmeyi kullanılan iletişim aracına uygun şekilde en az on iki punto büyüklüğünde, yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile yapması gerekmektedir. Zira ispat yükü de yine satıcı ve sağlayıca ait bir sorumluluktur. 

Kalıcı veri saklayıcısı nedir? Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği'nde "Tüketicinin gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkan veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortamı" olarak tanımlanmıştır.

Mesafeli satış sözleşmelerinde cayma hakkının kapsamı nedir?

Tüketici, 14 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeksizin ve herhangi bir cezai bedel ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Bu on dört günlük sürenin ne zaman sona erer? Satın alınan hizmet ise, 14 günlük süre sözleşmenin yapıldığı gün başlar. Satın alınan mal ise, cayma hakkına ilişkin 14 günlük süre malın tüketiciye veya tüketicinin teslim edilmesini talep ettiği 3. kişiye teslim edildiği tarihte başlar. Eğer mesafeli sözleşme ile birden fazla mal satın alınmış ise, yine cayma süresi son malın teslim edildiği gün başlar.

Aynı zamanda mal ve hizmet beraber alınmış ise, cayma süresinin başlangıcı mal teslimine ilişkin cayma hakkı hükümlere göre belirlenir.

Tüketici cayma hakkını nasıl kullanacak?

Tüketici, cayma hakkını kullandığına dair bildirimi süresi içinde, yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı veya sağlayıcıya iletmelidir.

İnternet üzerinden satış yapan bazı firmalar sitelerinde cayma hakkının kullanımına ilişkin bir cayma formu da bulundurmakta veya satılan ürünün paketinin içinde tüketiciye ulaştırmaktadır.

Cayma hakkının kullanılması üzerine, satıcı/sağlayıcı cayma beyanının kendisine ulaştığı tarihten itibaren en geç 14 gün içinde malın bedelini nakliye masrafları ile beraber herhangi bir kesinti uygulamaksızın tek seferde tüketiciye iade etmelidir.

Cayma hakkının uygulanmadığı durumlar da Mesafeli Sözleşmeler Yönertmeliği'nin 15. maddesinde düzenlenmiştir.

Cayma hakkının istisnaları

MADDE 15 - (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, tüketici aşağıdaki sözleşmelerde cayma hakkını kullanamaz:

a) Fiyatı finansal piyasalardaki dalgalanmalara bağlı olarak değişen ve satıcı veya sağlayıcının kontrolünde olmayan mal veya hizmetlere ilişkin sözleşmeler.

b) Tüketicinin istekleri veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler.

c) Çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi geçebilecek malların teslimine ilişkin sözleşmeler.

ç) Tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olan mallardan; iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayanların teslimine ilişkin sözleşmeler.

d) Tesliminden sonra başka ürünlerle karışan ve doğası gereği ayrıştırılması mümkün olmayan mallara ilişkin sözleşmeler.

e) Malın tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olması halinde maddi ortamda sunulan kitap, dijital içerik ve bilgisayar sarf malzemelerine ilişkin sözleşmeler.

f) Abonelik sözleşmesi kapsamında sağlananlar dışında, gazete ve dergi gibi süreli yayınların teslimine ilişkin sözleşmeler.

g) Belirli bir tarihte veya dönemde yapılması gereken, konaklama, eşya taşıma, araba kiralama, yiyecek-içecek tedariki ve eğlence veya dinlenme amacıyla yapılan boş zamanın değerlendirilmesine ilişkin sözleşmeler.

ğ) Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler veya tüketiciye anında teslim edilen gayrimaddi mallara ilişkin sözleşmeler.

h) Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetlere ilişkin sözleşmeler.

Bu yazı daha önce fatmatugcebilgin.av.tr sitesinde yayınlanmıştır.