Proje sonucunda ise trafolardan meydana gelen enerji kayıplarını yüzde 50 azaltmak hedefleniyor.

Özyeğin Üniversitesi ile 8 Elektrik Dağıtım Şirketi (EDAŞ) ve Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) arasında imzalanan iş birliğiyle ‘Elektrik Dağıtım Sektöründe Enerji Verimliliğinin Hasatı Faz-2’ Projesi kapsamında Trafolarda Verimlilik Platformu kuruldu. 8 paydaşın elindeki toplam trafo sayısı 222 bin, Türkiye'de yer alan trafoların yüzde 50'sine tekabül ediyor. 37 kentin yer aldığı proje, 23 Kasım’da başladı, 12 ayda tamamlanması hedefleniyor. Elektrik-Elektronik Mühendisliği Öğretim Üyesi Dr. Göktürk Poyrazoğlu’nun proje yürütücülüğünde geliştirilecek platformla enerji kaybı yüksek olan trafoların tespit edilmesi ve verimliliği artıracak şekilde değiştirilmesi hedefleniyor. Proje paydaşı EDAŞ’ların enerji verimliliği puanları düzenli olarak takip edilerek belirlenen hedeflere ulaşmaları için öneriler getirilebilecek.

"Trafolarda enerji verimliliği iş paketini üstlendik"

Projenin iki aşamadan oluştuğunu ve ilk aşamanın 2018’de başladığını anlatan Özyeğin Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Göktürk Poyrazoğlu, “Birinci faz; Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı adıyla çıkan bir dokümandı. Doğrudan ya da dolaylı olarak 8 elektrik dağıtım şirketlerinin aksiyon alması gereken konular var. Birinci faz 2018'de başladı ve 2019'da tamamlandı. İkinci fazda eylem planı içerisinde bulunan ve aksiyon alınabilir projeler ikinci faz adıyla büyük bir proje haline getiriliyor. Bu proje; Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı desteğiyle Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği'nin koordinasyonuyla yürütülüyor. İçeriğinde 3 tane farklı iş paketi var. Bunlardan birincisi trafolarda enerji verimliliği, ikincisi dağıtık üretim diye geçen mesela ev çatılarının üzerinde kullanılan güneş panelleriyle ilgili, üçüncüsü de LED aydınlatmayla ilgili (geceleri sokak aydınlatmasını verimli hale getirmek için) Özyeğin Üniversitesi olarak birinci iş paketinde trafolarda enerji verimliliği iş paketini üstlendik. Burada dağıtım sektöründe projenin paydaşı olan 8 şirketle beraber onların istekleri ve çalışma şartlarına elverişli şekilde trafoların daha verimli şekilde değiştirilmesi üzerine bir plan hazırlıyoruz” dedi.

"Yeni teknolojilerin adaptasyonu ile yüzde 50 tasarruf"

Enerji verimliliğiyle daha az elektrik tüketiminin hedeflendiğini aktaran Dr. Göktürk Poyrazoğlu, projenin işleyişi ve hedeflerini şu sözlerle anlattı:

“Elektriksiz yaşayamadığımız bir dünyanın içerisindeyiz. Fazla uzun süren elektrik kesintilerinde cep telefonu ve bilgisayarlarımızın şarjları bittiği anda aslında hayatla olan bağlantımız kesiliyor. Buradaki enerji verimliliğinden kasıt; kişinin yaşam kalitenizi düşürmeyecek şekilde, aynı işlemleri yaparken daha az elektrik tüketimine yönelik. Fabrikalar elektriği daha az kullanarak aynı işleri yapabilmeli. Böylesi büyük bir alanda planlama yaparken bazen o bölgenin büyüyeceğini tahmin ediyorsunuz, ama büyümüyor. O nedenle bölge trafoları büyük kurulmuş olabiliyor. Biz 222 bin trafoyu geçmiş verilerine göre taratıyoruz. Bunların değiştirilmesi mümkün olanlarını tespit ediyoruz. Bazı trafolar bölgelerinde çok büyük kalmış. Aslında o trafoyu oradan kaldırıp küçük ve enerji verimliliği daha yüksek bir başka trafo ile yer değiştirdiğimizde o trafoların ikisi de kayıplarında yüzde 50 tasarruf sağlayabiliyor. Bu trafoların yüzde 1'ini bile değiştirmiş olsak milyonlarca lira tasarruf sağlamış oluruz. Sadece trafolardan kaynaklanan kayıpları yeni teknolojilerin adaptasyonu ile yüzde 50 azaltacağız. Biz şu an projenin ikinci ayındayız. Enerji verimliliğine yapılan her bir yatırımın aslında hem iş sahası oluşturduğu hem de verimlilikle enerji tüketimini hazırladığından bir yandan da Türkiye'nin dışa bağımlılığını azalttığı söyleyebiliriz.”