İnşaat sektörünün son iki yıldır sıkıntılı bir dönem yaşadığı biliniyor. Özellikle müteahhitlerin diktiği binaları satamaması üzerine bankaların kredileri aşağılara çekmesinin de bir işe yaramadığı söyleniyor.
İşin özeti şu:
İnşaat ile büyüme dönemi sona ermiştir.
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD), yapı sektörü ve ekonomi çevreleri tarafından dikkatle izlenen aylık sektör raporunu açıkladı.
Raporna göre; inşaat sektörünün yüzde 8.6 daraldığı 2019 yılında toplam inşaat harcamaları 581 milyar TL olarak gerçekleşti. 2018 yılında 419 milyar TL olan iç pazar büyüklüğü 2019 yılında 378 milyar TL seviyesine geriledi. 2019 yılında inşaat malzemeleri sanayi üretimi ise bir önceki yıla göre yüzde 13 daraldı.
Veriler 2008 ve 2009 yıllarında iki yıl üst üste küçülen inşaat sektörünün 2018 yılındaki yüzde 2.1 küçülmenin ardından 2019 yılında da küçüldüğünü gösteriyor. 2008-2009 yılları arasındaki küçülme yaklaşık 2 katı seviyesinde gerçekleşirken, 2018 yılındaki yüzde 2.1 küçülmenin 4 kattan fazla artarak yüzde 8.6 'ya yükselmesi sektörün içerisinde bulunduğu sıkıntıların büyüklüğünü gözler önüne seriyor.
Geçmiş yıllarda inşaat sektörü büyümesi ile ekonomideki genel büyüme arasında doğrusal ve yakın bir ilişki bulunuyordu. İnşaat sektörü, büyümesi ile genel ekonomik büyümeye önemli ölçüde katkı sağlıyordu. Bu ilişki en son 2017 yılında yaşandı. 2018 ve 2019 yıllarında ise bu ilişki koptu.
2018 yılında ekonomi yüzde 2.8 büyürken inşaat sektörü yüzde 2.1 küçüldü. 2019 yılında ise ekonomi yüzde 0.9 büyüme gösterirken inşaat sektörü yüzde 8.6 daraldı. İnşaat sektörünün kendi iç dinamiklerinden kaynaklanan sorunlar ile karşı karşıya olması nedeniyle ekonomideki genel iyileşme inşaat sektörüne yansımadı. İnşaat sektöründe yeniden büyümenin, sektörün iç dinamiklerinden kaynaklanan sorunların çözümü ile mümkün olacağı görüldü.
Türkiye İMSAD raporuna göre toplam inşaat harcamaları 2019 yılında 581 milyar TL olarak gerçekleşti. İnşaat harcamaları 2019 yılında cari fiyatlarla yüzde 9.8 daraldı. Buna bağlı olarak inşaat malzemeleri iç pazarı ise 2019 yılında 378 milyar TL oldu.
İnşaat malzemesi sanayi üretimi de 2019 yılında 2018 yılına göre yüzde 13 geriledi. Bu daralmada iç pazardaki keskin küçülme etkili oldu. 2019 yılında üretimde en yüksek gerilemenin yaşandığı üç sektör yüzde 38.8 fırınlanmış kilden inşaat malzemeleri, yüzde 37.6 ile hazır beton sektörü ve yüzde 23.4 ile inşaat amaçlı beton ürünleri oldu. 2019 yılında 2 sektörde üretim gerilemesi yüzde 30'un bir sektörde yüzde 20'nin ve 10 sektörde ise yüzde 10'nun üzerinde gerçekleşti.
Sıkıntı şurada:
İnşaat malzemeleri fiyatları giderek yükseliyor. Bu da maliyetlere yansıyor.
Merkez Bankasınca alınan faizlerin düşmesi ile inşaat sektörü az da olsa hareketlendi. Ancak, daire fiyatları zamlandı. Bu da alıcıların geri atmasına neden oluyor.
Hazır beton sektörü ne durumda, inşaat sektörü hazır betonsuz ayakta kalabilir mi kısaca buna da göz atalım:
Hazır Beton Endeksi 2019 Şubat Ayı Raporu'na göre 3 Endeks değeri de, önceki yılın aynı dönemine göre düşüş sergiledi. Bununla birlikte son 3 aydır faaliyetteki yavaşlamanın hızında düşüş görüldü.
Hazır Beton Endeksi 2019 Şubat Ayı Raporu'nun sonuçlarını değerlendiren Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) ve THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, inşaat faaliyetlerinde canlanma beklentisinin zayıf olduğunu ve sektörün uzun vadeli kalıcı tedbirler ile rayına girebileceğini söyledi.
İnşaat sektörü ile ilgili verileri değerlendiren Yavuz Işık'ın konu ile ilgili açıklamaları da şöyle:
"2018 Nisan ayından bu yana geride kalan 10 aylık süre zarfında inşaat sektörünü ve buna bağlı olarak inşaat sektörüne girdi veren imalat sanayilerini; zayıf iç talep, yüksek faiz ve ekonomik belirsizlik olumsuz olarak etkilemektedir. Son dönemde faizlerin gerilemesine rağmen konut satışlarındaki kan kaybı devam etmektedir. Türkiye genelinde konut satışları, Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24.8 oranında düşüş gösterirken, ipotekli konut satışlarında durum çok daha kötüdür. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları bir önceki yıla göre yüzde 77.2 oranında azalış göstererek yalnızca 6.537 olmuştur. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı tek haneye (yüzde 9) gerilemiştir."
