İhbar tazminatı, beliriz süreli iş sözleşmesinin haklı bir sebep olmaksızın feshi halinde, sözleşmeyi fesheden tarafından ödenmesi gereken tazminattır. İş Kanunu'nun 17. maddesinde düzenlenen ihbar sürelerine uymaksızın iş sözleşmesini fesheden taraf bu tazminatı ödemekle yükümlüdür. İhbar tazminatı işçi için de işveren için de bir güvencedir. Çünkü; haklı bir sebep mevcut değilse işçi ya da işverenin iş sözleşmesini aniden feshetmesi, her iki taraf için de ciddi mağduriyetlere yol açabilmektedir. Bu sebeple; her iki taraf da ihbar tazminatına hak kazanabilir.
* * *
İhbar tazminatına hak kazanılabilmesi için; 1) İş sözleşmesi belirsiz süreli olmalı, 2) İş kanununda düzenlenen haklı sebeplerden birine dayanılmadan fesih yapılmış olmalı, 3) Fesheden tarafın kanunda düzenlenen süre kadar önceden diğer tarafa bildirimde bulunmamış olmalıdır.
İhbar süresi işçinin çalışma süresine göre belirlenir. Çalışması altı aydan az olan işçi için 2 hafta, 6 aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için 4 hafta, birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için 6 hafta, üç yıldan fazla sürmüş olan işçi içinse 8 hafta bildirim süresine uyulması gerekmektedir.
İhbar tazminatı, işçinin çalışma süresine göre, 2,4,6 veya 8 haftalık ücreti tutarındadır. Tazminat, işçinin son brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Kira yardımı, yakacak yardımı, yol ücreti gibi para ile ölçülebilen maddi yardımlar ve ödenekler de işçinin ücretine eklenerek hesaplama yapılması gerekir. Bu sebeple işçinin net ücreti üzerinden yapılan ödemelerin, işçinin ihbar tazminatı hakkının tamamını karşılamadığını söyleyebiliriz.
* * *
İhbar tazminatı alacağı 25.10.2017 tarihinde yayımlanan kanun ile 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi tutulmuştur. Ancak iş sözleşmesi bu tarihten önce sona ermiş olan kişiler için Borçlar Kanunu'nun 146. maddesi uyarınca 10 yıllık zamanaşımı süresi geçerli olmaya devam edecektir. Burada dikkat edilmesi gereken bir husus; 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olunan durumlarda da 25.20.2017 tarihinde, geriye kalan süre 5 yıldan fazla ise de 5 yılın geçmesi üzerine ihbar tazminatı alacağı zaman aşımına uğrayacaktır.
