İBB Kültür Daire Başkanlığı, bu sezon da Kültür merkezlerinde seminerler yapma imkanından beni yasaklı kılınca, Aşık Veysel’i Hakk’a yürüyüş yıl döneminde yeterince anlatamadım. Bu kuruluş, geleneksel hele gelmiş olan anma etkinliği de düzenlemedi. İBB’ye iki Aşık Veysel Kitabı yazmış biri olarak, 36 TL bilet parası ödeyip belli sanatçıların CRR’deki konserine de gitmedim. Aşık Veysel’in türkülerini her yerde her zaman dinliyorsunuz. Asıl olan Aşık Veysel’i anlatabilmek, anlayabilmek.
Cumhuriyet denilince aklımıza Büyük önderimiz Atatürk geliyor. Egemenliğin kayıtsız şartsız ulusun olduğu geliyor. Saltanatın kaldırılması, kurtuluş savaşımız, uygarlık ülkümüz, milli eğitim, endüstri ve tarım seferberlikleri geliyor. Demokrasi geliyor aklımıza, laiklik, sosyal hukuk sistemi, taassuba
karşı mücadele geliyor. Demiryolları, madenler, sağlık hizmetleri, yerli mallar geliyor aklımıza. Sonra Türklüğümüzle övünmek, çalışmak, güvenmek geliyor. Çağdaş uygarlık düzeyine çıkmak amacı geliyor. Okul, okul, okul ve gerçek yol göstericinin bilim olduğu geliyor.
Yirminci yüzyılın Türkiye’sinde, Cumhuriyetçi Halk Aşığı Veysel, halkın dili ile, halka ters tepki yaratmayacak dozlarda halk öğretmenliği yapmış ve Cumhuriyet’e kol kanat germiş. Şiirlerinde Atatürk’ü anlatmış, devrimlerini dile getirmiş. Pek çok şiirinde ise Türklüğü ile öğünmüş:
“Muhabbetin canda
haslardan hastır,
Avutur Veysel’i bir şen
piyestir.
Türk adı babamdan bana mirastır,
Daha bundan başka adı
neyleyim.
diyen Aşık Veysel için sevgilerin en yücesi Vatan sevgisidir:
Olmak istiyorsan dünyada
mesut
Hakka halka yarayacak bir
iş tut
Çalıştır oğlunu, kızını okut
İnsan olmak için okumak
gerek
Vatan bizim, ülke bizim, el
bizim
Emin ol ki her çalışan kol
bizim
Ayyıldızlı bayrak bizim, mal
bizim
Söyle Veysel öğünerek,
överek.
Cumhuriyetin temeline konulacak en tehlikeli dinamitin ayrılıkçılık olduğunu biliyor ve dikkat çekiyordu. Bugün de aynı tehlike ile karşı karşıyayız. Âşık Veysel, yurdumuzun çeşitli yerlerinin güzelliklerini anlatmış. Ama Türk’lüğü bir başka coşku içinde dile getirmiş.
Dünya dolsa şarkıyılan
Türküz türkü çağırırız
Yola gitmek korkuyulan
Türküz türkü çağırırız
Türküz Türkler yoldaşımız
Hesaba gelmez yaşımız
Nerde olsa savaşımız
Türküz türkü çağırırız
Türklerdir bizim atamız
Halis Türküz kanı temiz
Şarkı gazeldir hatamız
Türküz türkü çağırırız
....
Dış dünyanın rengini, biçimini, çiçeğini, kelebeğini, çocuk yaşının hatıralarından bilen Âşık Veysel’in çok renkli ve aydınlık bir iç dünyası vardı. Kulaktan eğitilmiş olmasına rağmen, halk şiiri geleneğinin kaynağına kadar uzanan köklü bilgisi bulunuyordu Dış dünyanın çocukluğundan kalma izlenimlerini aydınlık iç dünyasıyla yoğurmuş, kendine özgün pırıl pırıl bir şiir dünyası oluşturmuştu.
Karacaoğlan’ı, Yunus’u, Emrah’ı, Dertli’yi sevdiğini söyleyen Veysel kendi şiirlerinde bu dört büyük ozanın sentezini yaratmıştı. Büyük Ozan Âşık Veysel, Yunus gibi birlikçi, Pir Sultan gibi toplumcu, Dadaloğlu gibi vurucu ve Karacaoğlan gibi güzellikçi eserler vermişti. Geleneği çağdaş bir gerçekçilikle bağdaştırmasını bilmiştir.
Âşık Veysel Şatıroğlu bir halk şairi olmasına rağmen bütün Türk dünyasını etkilemişti. Arı bir dille yazdığı şiirleri SSCB döneminde
bile Türk devletlerinde biliniyordu. Özbekistan ve diğer Türk bölgelerinde de bilindiğini, hatta Kırım’da bir tepeye ’Veysel Tepesi’ adının verildiğini öğreniyoruz. Azerbaycan’ın ünlü şairi Prof Dr. Bahtiyar Vahapzade, Âşık Veysel için şunları yazıyor: ”Yunus Emre’den 700 yıl sonra, Türk halkının bağrından Âşık Veysel’in sesi yükseldi. 20. yüzyılda, Âşık Veysel’in dilinde, Yunus Emre konuşmaya başladı. Eski ustalarımız “âşıklık yolu
gül dikenli yoldur, ondurmaz insanı ama gönül coşkusu içinde yaşatır bir zaman” derler. Âşık Veysel’in gül dikenli yolu, onu bir zaman değil ebediyen geleceğe ulaştıracak. O gerek kişiliği ile gerek eserleri ile kendisini yaşatacaktır.