Çalışma hayatında farklı statülerde geçen çalışmalar olur. Memurluk, işçilik, esnaflık gibi. Genelde memurlardan memurluk görevine başlamadan önce işçi olarak geçen süreleri olan çoğunlukta olduğu gibi esnaf olarak çalışanlarda bulunmaktadır.

Peki memurlar bu süreleri tek bir hizmet haline getirmek zorunda mı:

A) 2008 yılı Ekim ayından önce göreve başlamış olanlar açısından 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu, 2829 sayılı Hizmet bütünleşmesini sağlayan Kanun ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yer alan kurallar uygulanır.

Memurlar için "Kazanılmış Hak Aylığı" ve "Emekli Keseneğine Esas Aylık" olmak üzere iki kavram uygulanmak suretiyle tüm çalışma süreleri intibak işlemlerinde dikkate alınır.

Mevcut kanun kurallarına göre işçi veya esnaf olarak çalıştıktan sonra memurluk görevine başlayanların bu sürelerinin görev yaptıkları Kuruma bildirmesi gerekmektedir. Üstelik bu işlem zorunludur. Kurumlarca da memurun işçi veya esnaf olarak geçen çalışmaları var mı, yok mu memurlardan öğrenmesi gerekmektedir.

Yine mevcut kanun kurallarına göre, göreve başlangıç tarihi itibariyle tüm hizmetlerin bütünleşmeye tabi tutulması halinde, memurun emekli keseneğine esas intibakı ileriye gider ve memurun Sosyal Güvenlik Kurumu prim kesintisi artar.

Şayet, memurun işçi veya esnaf olarak geçen süreleri göreve başlangıç tarihinden itibaren yapılmaması ve daha ileriki yıllarda yapılması durumunda ise yine mevcut kurallara göre SGK. prim kesintilerinin gönderilmesi gecikecek ve Kurumlar SGK.na bu primleri gecikme faiziyle birlikte göndermek durumunda kalacaklardır.

Sonuç değerlendirmemiz olarak özetle: hem kurumların hem de memurluk görevine başlamış olanların işçi veya esnaf olarak geçen hizmetleri varsa göreve başlama tarihleri itibariyle bütünleşmeye tabi tutulması konusunda işlemleri yapması gerekmektedir.

Bu konuyla ilgili Kanun kuralları:

5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Madde 14 hükmü:

"Sandığın gelirleri şunlardır:

a)İştirakçilerin emeklilik keseneğine esas aylık tutarları üzerinden her ay kesilecek % 16 emeklilik kesenekleri,

d) (a) fıkrasında yazılı % 16 emeklilik keseneğine karşılık % 20 (b,c ve ç) fıkralarında yazılı paralara eşit olarak kurumlarınca verilecek karşılıklar;

Madde 17 hükmü:

"Kurumlar 14 üncü maddede yazılı Sandık gelirlerinden:

a) a,b,c,ç,d fıkralarında yazılı kesenek ve karşılıkları aylık ücret veya tahsisatın tediyesi gününü takip eden günden başlamak üzere 7 gün içinde,

Sandığa veya Sandık adına postaya veya bankaya yatırmaya mecburdur.

Sandık gelirlerini tahakkuk ettirmeyen yukarıda yazılı süreler içinde kesmeyen veya göndermeyen kurumların ve tediye merkezlerinin tahakkuk ve ödemeyle ilgili memurları ile lsorumlu muhasiplerinden bu paralar % 10 fazlasıyla birlikte ve Sandığın talebi üzerine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre mahalli maliye teşkilatınca tahsil olunur.

Ayrıca; 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Ek Madde 18 hükmü de, sigortalı hizmetlerin göreve başladıkları tarihte emekli keseneğine esas aylık derece ve kademelerinde değerlendirileceğini belirlemiştir.

2829 sayılı Kanun Madde 4 hükmünde hizmet sürelerin birleştirilmesi hususu açıklanmıştır. Kurumlara tabi çeşitli işlerde çalışmış olanların hizmet süreleri, aynı tarihlere rastlamamak kaydıyla bu Kanuna göre aylık bağlanmasına hak kazanıldığında birleştirilir. Ancak,hizmet süreleri toplamının aylık bağlanmasına yeterli olmaması halinde, bu Kanun hükümleri uygulanmaz. Şeklinde ifade edilmiştir.

2829 sayılı Kanunda ancak hizmetlerin birleştirilmesi aylık bağlanmasına hak kazanıldığında yapılacağı belirtilmiş ise de, memurların çalışma statüleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kuralları üzerine kuruludur. Bu Kanunlarda da her durumda intibak işlemlerinin yapılması gerekir. İntibak işlemlerinin yapılması da memurların göreve başlama tarihlerinde yapılmakta olduğundan, memurluk öncesindeki işçilik veya esnaflık sürelerin memurluk hizmetine başlar başlamaz bütünleştirilmesinin zorunlu olduğunu değerlendirmekteyiz.

B) 2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa memurluğa başlamış olanlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri uygulanır. Bunlar hakkında 5434 ve 2829 sayılı Kanun kuralları uygulanmaz.