Rusya'nın Soçi kentinde Suriye'deki için düzenlenen zirvede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani arasındaki görüşme yaklaşık 1,5 saat sürdü. Liderler daha sonra basının karşısınaa geçerek açıklama yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin kırmızı çizgisini belirterek "Bugünkü ortak açıklamamız, işbirliğimizin esaslarını yansıtan ilk adımdır. Bu çabanın başarısı başta rejim ve muhalefet olmak üzere tarafların tutumuna bağlıdır. Bu bağlamda Suriye’nin siyasi birliği ve toprak bütünlüğüne ülkemizin milli güvenliğine kasteden terörist unsurların süreçten dışlanması Türkiye olarak önceliklerimiz arasında yer almaya devam edecektir. Milli Güvenliğimize kasteden bir terör örgütüyle aynı çatı altında olmamızı aynı platformda yer almamızı bizden kimse beklememelidir." dedi.
"KRİTİK GÖRÜŞMELER YAPTIK"
Zirvede Putin ve Ruhani ile kritik görüşmeler yapıldığını belirten Erdoğan, “Gündemimizdeki meseleleri samimiyetle ele aldık. Suriye’de ateşkes tesis edilmesi amacıyla attığımız adımları tekrar gözden geçirdik. Gerginliği azaltma bölgelerinin sahada şiddetin azaltılmasın temel rol oynadığını memnuniyetle tespit ettik. Görüşmelerimizde Astana’da kaydettiğimiz ilkeler temelinde ihtilafa kalıcı çözüm noktasında Cenevre sürecine sağlayabileceğimiz katkıları istişare ettik. Bu bağlamda 2254 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararında tanımlandığı üzere, Suriye halkının öncülüğünde ve sahipliğinde yürütülecek kapsayıcı özgür adil ve şeffaf bir siyasi sürecin hayata geçirilmesine yardımcı olmak hususunda görüş birliğine varmış bulunuyoruz. Rusya Federasyonunun inisiyatifiyle Soçi’de düzenlenmesi öngörülen Suriye Ulusal Diyalog Kongresinin bu ülkeler temelinde siyasi sürece anlamlı katma değer sağlaması için eşgüdüm içinde çalışmaya karar verdik” şeklinde konuştu.
'TERÖRİST UNSURLARIN SÜREÇTEN DIŞLANMASI ÖNCELİKLERİMİZ ARASINDA'
“Bugünkü ortak açıklamamız, işbirliğimizin esaslarını yansıtan ilk adımdır” ifadelerini kullanan Erdoğan,“Bu çabanın başarısı başta rejim ve muhalefet olmak üzere tarafların tutumuna bağlıdır. Bu süreçte ayrıca üç garantör ülkenin bugüne kadar ortaya koydukları karşılıklı hassasiyetlere saygı ve uzlaşı anlayışını sürdürmeleri kritik rol oynayacaktır. Bu bağlamda Suriye’nin siyasi birliği ve toprak bütünlüğüne ülkemizin milli güvenliğine kasteden terörist unsurların süreçten dışlanması Türkiye olarak önceliklerimiz arasında yer almaya devam edecektir. Milli Güvenliğimize kasteden bir terör örgütüyle aynı çatı altında olmamızı aynı platformda yer almamızı bizden kimse beklememelidir. Suriye’nin toprak bütünlüğüne ve siyasi birliğine bağlılığımızı ifade ediyorsak, bu ülkeyi bölmeye çalışan eli bir kanlı çeteyi meşhur bir aktör olarak göremeyiz” diye konuştu.
Bugün gerçekleştirilen zirvede, Suriye’de güven arttırıcı önlemlerin hayata geçirilmesinin önemini vurguladıklarını söyleyen Erdoğan, “Bugün gerçekleştirdiğimiz istişarede Suriye’de güven arttırıcı önlemlerin hayata geçirilmesinin önemini vurguladık. Bu önlemlerin kademeli olarak devreye sokulması amacıyla insani yardımların ihtiyaç sahiplerine engelsiz ve kesintisiz ulaştırılması ayrıca tutukların karşılıklı salıverilmesi dahil atılabilecek her türlü adımı gözden geçirdik” dedi.
“Bugün vardığımız noktanın özellikle Suriye’nin barış ve istikrara yeniden kavuşması ve halkın acılarının dindirilmesi için bir umut ışığı teşkil edeceğine inanıyorum” diyen Erdoğan sözlerine şöyle devam etti:
“İdlib sorunun çözülmesi, Afrin’deki olumsuzlukların giderilmesi inanıyorum ki Suriye sürecindeki bu olumlu gelişmelerin önemli atlama taşları olacaktır. Ülkelerimiz arasındaki bu verimli işbirliğinin tüm bölgeye olumlu etki yapmasını, bölgedeki gerginlikleri ve mezhebi ayrışma riskini azaltmasını ümit ediyorum. Uluslararası toplumun tüm sorumlu üyelerini çabalarımızı desteklemeye davet ediyorum” diye konuştu.
PUTİN: ÇATIŞMALAR DURULMALI
Putin, "Çatışmasızlık bölgeleriyle ilgili adımları belirledik. Suriyeliler kendi geleceklerine kendileri karar vermeli. Çatışmalar durdurulmalı. Meslektaşlarım Erdoğan ve Ruhani ile birlikte yaptığımız bu olumlu görüşmeler için teşekkür etmek istiyorum. İran Cumhurbaşkanı Ruhani: “Bu görüşme Suriyelilerin tekrar ülkelerine dönmesi amacını taşıyor”
RUHANİ: SURİYE'DE YENİ ANAYASA YAPILMASI PLANLANIYOR
Ruhani, “Bu görüşme Suriyelilerin tekrar ülkelerine dönmesi amacını taşıyor. Krizi azaltmak ve gidermek adına fikir alışverişi yaptık” dedi. Ruhani, “Suriye'de yeni anayasa yapılanması planlanıyor ve umarım orada özgür ve hür bir seçim olur” ifadelerini kullandı. Ruhani, Suriye’yi terk etmek zorunda kalan insanların vatanlarına geri dönmeleri, Suriye’nin yeniden onarılması ve oradaki halkın refah içinde yaşayacağı bir gelecek temin etmek için davette bulunduklarını belirtti. Ruhani, üç ülkenin bu toplantıda görüşlerini açık bir şekilde beyan ettiğini, Soçi'de yakın bir gelecekte bir Suriye kongresinin gerçekleşmesi için de mutabakatlarını ilan ettiklerini bildirdi. Ruhani, üç ülkenin Dışişleri Bakanları, Genelkurmay Başkanları ve üç ülkenin İstihbarat Kurumlarının da bu milli kongrenin gerçekleşmesi için alt yapıyı hazırlamak adına yardımcı olacaklarını belirtti.
